Zimanên Ûral Altayî
1. Zimanên Ûralî
a- Fînî-Ûgirî
Ziman
|
Ê Gelê
|
Welat
|
Jimara axêveran
|
Fermiye / Ne fermiye
|
Baltîk-Fînî
|
Fînî
|
Derdora deryaya Baltîk .
Fenoskandiya .
Bakur rojavayê Rûsya .
|
7.000.000
|
Fermiye .
|
Samî
|
Samî
|
Rojhilata Navîn .
Bakur û Rojhilatê Afrîka .
Malta .
|
467.000.000
|
Fermiye .
|
Fîn-Wolga
|
Fînî
|
Rûsya .
|
5.000.000
|
Ne fermiye .
|
Macarî
|
Mecerî
|
Mecer û 10 welatên din ji wan Ûkraniya .
Romaniya .
Silovakiya .
Siribiya …
|
15.000.000
|
Fermiye .
|
Ob-Ûgumî
|
Mecerî
|
Macar .
Baltîk .
Siribiya .
|
25.000.000
|
Fermiye .
|
Fîn-Perm
|
Fînî
|
Baltîk .
Fenoskandiya .
Bakurê Rûsya .
|
10.000.000
|
Fermiye .
|
b- Samûyedî
-
Zimanên Bakurê
Samûyedî
Ziman
|
Ê Gelê
|
Welat
|
Jimara axêveran
|
Fermiye / Ne fermiye
|
Nenets
|
Samûyedî
|
Qeşaya Bakur .
Rûsya .
|
44,857.000.000
|
Fermiye .
|
Enets
|
Samûyedî . Yentes .
|
Sîbîriya .
Rûsya .
|
237.000.000
|
Fermiye .
|
Nganasan
|
Samûyedî
|
Nîv girava Taymyr li bakurê Sîbîriya .
Rûsya .
Ust-Avam .
Novaya .
|
1000
|
Fermiye .
|
-
Zimanên Başûrê
Samûyedî
Ziman
|
Ê Gelê
|
Welat
|
Jimara axêveran
|
Fermiye / Ne fermiye
|
Selkup
|
Selkup . Samûyedî .
|
Rûsya .
Sîbîriya .
|
1000+
|
Fermiye .
|
Kamas
|
Samûyedî
|
Sîbîriya .
Rûsya .
|
Miriye .
|
Ne fermiye .
|
Mator
|
Samûyedî
|
Sîbîriya ( çiyayê Sayan ) .
|
Miriye .
|
Ne fermiye .
|
c- Yûkagirî
Ziman
|
Ê Gelê
|
Welat
|
Jimara axêveran
|
Fermiye / Ne fermiye
|
Yûkagirî
|
Yûkagirî
|
Rojhilatê Sîbîriya
Çemê Kolên .
|
604 -
|
Fermiye .
|
Tundra
|
Yûkagirî
|
Yaqûtiya .
Kembera Tandra ( îndêcirîka – kolîma ) .
|
370
|
Fermiye .
|
Kolyma Yûkagirî
|
Yûkagirî
|
Yaqûtiya .
Magadan .
|
370
|
Fermiye .
|
2. Zimanên Altayî
a- Zimanên Moxolî
Ziman
|
Ê Gelê
|
Welat
|
Jimara axêveran
|
Fermiye / Ne fermiye
|
Moxolî / Ordosî
|
Moxolî
|
Çîn .
Ganso .
Kengayî .
|
5,2.000.000
|
Fermiye .
|
Kalmûkî / Oryadî
|
Kalmûlk
|
Rûsya .
Çîn .
Kazaxistan .
Kalmyka .
|
80.500
|
Fermiye .
|
Bûryatî
|
Bûryatî
|
Rûsya .
Bûryata .
Bakurê Mengoliya .
Çîn .
|
265.000
|
Fermiye .
|
Dagûrî
|
Dagûr
|
Mengoliya .
Çîn .
|
96.000
|
Fermiye .
|
Mongûr / Santî
|
Mongûr
|
Çîn .
Mengoliya .
Herêma Onon .
Çemê Arcon .
|
150.000
|
Fermiye .
|
Şîra - Yogûrî
|
Yogûrî
|
Çîn .
Mengoliya .
|
4.000
|
Fermiye .
|
Moxolî
|
Moxolî
|
Afxanistan .
Herêma Hêrat .
|
2000
|
Fermiye .
|
b- Zimanên Tûngûzî
Ziman
|
Ê Gelê
|
Welat
|
Jimara axêveran
|
Fermiye / Ne fermiye
|
Tûngûziya Bakur .
Tûngûziya Başûrê Rojhilat Tûngûziya Başûrê Rojavay .
|
Tûngûzî . Manşû .
|
Sîbîriya .
Mengoliya .
Menşoriya .
|
80.000
|
Fermiye .
|
c- Zimanên Tirkî
Ziman
|
Ê Gelê
|
Welat
|
Jimara axêveran
|
Fermiye / Ne fermiye
|
Kaşkayî
|
Turkmen
|
Îran
|
923.000
|
Fermiye .
|
Salarî
|
Salar
|
Çîn
|
70.000
|
Fermiye .
|
Ûygûriya zer
|
Ûygûr
|
Çîn
|
15.000
|
Fermiye .
|
Halaçî
|
Halaç
|
Îran
|
30.000
|
Fermiye .
|
Hakasî
|
Hakas
|
Sîbîriya .
Komara Hakas .
Rûsya .
|
42604
|
Fermiye .
|
Tûvayî
|
Tûvayî
|
Tûva .
Rûsya .
Mengoliya .
Çîn .
|
300.000
|
Fermiye .
|
Tirkiya şorê
|
Şorî
|
Çiayayê Şoriya .
Herêma Kîmîrovo .
Rûsya .
|
2.840
|
Fermiye .
|
Altayî
|
Altayî
|
Altayî .
Altayî krayî .
|
110.000
|
Fermiye .
|
Tofayî
|
Tofo
|
Sîbîriya
|
93
|
Fermiye .
|
Kara kalpakî
|
Kalpakî
|
Ozpakistan .
Kazexistan .
Qerqel bakxistan
Afxanistan .
Rûsya .
|
410.000
|
Fermiye .
|
Kazakî
|
Kazak
|
Kaxexistan .
Çîn .
Mengoliya .
Rûsya .
Ozbakistan .
Kirgizistan .
|
15.000.000
|
Fermiye .
|
Tirkî
|
Tirk
|
Tirkiyê .
Îraq .
Belqan .
Qubris .
Kosovo .
Meqdoniya .
Romaniya .
|
85.000.000
|
Fermiye .
|
Çavûşî
|
Çavûş
|
Çavûşya .
Rûsya .
Teteristan .
|
1.152.404
|
Fermiye .
|
Karayî
|
Karayî .
Belkar .
|
Rûsya .
Karayayî .
Keber dîno .
Belkariya .
|
400.000
|
Fermiye .
|
Turkmenî
|
Turkmen
|
Turkmanistan .
Îran .
Afxanistan .
Tirkiyê .
|
4.000.000
|
Fermiye .
|
Azerî
|
Azer
|
Îran
Azerbaycan
Rûsya
Gurcistan
Tirkiye
Îraq
Sûrî
Ûkrayna
Kazaxistan
|
30.000.000
|
Fermiye .
|
Tatarî
|
Tatar
|
Tataristan .
Rûsya .
Ûkraniya .
Çîn .
Filenda .
|
6.000.000
|
Fermiye .
|
Tatariya kirimê
|
Teterên kermê
|
Ûkraniya .
Romaniya .
|
500.000
|
Fermiye .
|
Başkurtî
|
Başkurtî
|
Ozbakistan .
Başkurtistan .
Kazexistan .
Rûsya .
|
1245990
|
Fermiye .
|
Ozbekî
|
Ozbekî
|
Ozbakistan .
Afxanistan .
Turkmanistan .
Kazexistan .
Tacakistan .
Rûsya .
Cîn .
Îsrayil
|
23,5.000.000
|
Fermiye .
|
Kirgizî
|
Kirgiz
|
Kirgizistan .
Afxanistan .
Bakistan .
Tacakistan .
|
5.000.000
|
Fermiye .
|
Gavagûzî
|
Gavagûz
|
Molodova .
Rûsya .
Ûkraniya .
Yûnanistan .
Bilgariya .
|
173.920
|
Fermiye .
|
Afşarî
|
Afşar
|
Îran .
Afxanistan .
Tirkiyê .
Belqan .
|
30.0000
|
Fermiye .
|
Tirkiya Xoresanê
|
Tirkên Xoresan
|
Xoresan .
Îran .
|
1.000.000
|
Fermiye .
|
Ûygûrî
|
Ûygûr
|
Çîn .
Kirgizistan .
Kazexistan .
Bakistan .
Tacekistan .
Afxanistan .
|
20.000.000
|
Fermiye .
|
Nogayî
|
Noga
|
Rûsya .
Nogayîstan .
Daxistan .
|
87.000
|
Fermiye .
|
Karaçayî - Balkarî
|
Karça .
Balkar .
|
Rûsya .
Keber dîno .
Balkariya .
|
400.000
|
Fermiye .
|
Kûmûkî
|
Kûmûk
|
Dagistan .
Rûsya .
|
450.000
|
Fermiye .
|
Tirkmeniya Kafkasan
|
Tirkmenên Kafkas .
|
Kafkasiya .
Turkmanistan .
Îran .
Ozbakistan .
Afxanistan .
Rûsya .
|
8.000.000
|
Fermiye .
|
Dolganî
|
Dolganî
|
Sîbîriya .
Rûsya .
|
1,100
|
Fermiye .
|
Yaqûtî
|
Yaqût
|
Yaqûtistan .
Rûsya .
Saxa .
Sîbîriya .
|
450.000
|
Fermiye .
|
d- Zimanên di gengeşê de
Ziman
|
Ê Gelê
|
Welat
|
Jimara axêveran
|
Fermiye / Ne fermiye
|
Japonî
|
Japonî
|
Japoniya .
Balo .
|
128.000.000
|
Fermiye .
|
Kûrî
|
Kûrî
|
Kûriya ( Bakur – Başûr ) .
|
77.233.270
|
Fermiye .
|
Raman Hesê
تعليقات
إرسال تعليق