Zimanên Arî (Aryanî) = Hînd-Ewrûpî
A-
Malbata zimanên Ewrûpî
1. Zimanê Germanî
a-Germeniya Rojhilat :
Ziman
|
Ê Gelê
|
Welat
|
Jimara axêveran
|
Fermiye/Ne fermiye
|
Gotî / Kûtî
|
Kurd
|
Li çiyayê Toros kêleka
çemê Zapê / Başûr .
|
40.000
|
Li başûrê Kurdistanê
fermiye .
|
Gepîdî / Xemîrî /
Gembûdî
|
Xemîr
|
Gembodiya
|
14224500+
|
Fermiye .
|
Rûgyayî
|
||||
Bûrgûndî
|
Faris
|
Îran
|
1.132
|
Tenê li gundê Bûrgan
fermiye .
|
b- Germeniya Rojava :
Ziman
|
Ê Gelê
|
Welat
|
Jimara axêveran
|
Fermiye/Ne fermiye
|
Îngilîzî
|
Îngilîz .
|
Li Brîtanya, Dewletên Yekbûyî yên Emerîkayê
,
Keneda , Awistralya
,
Zelandaya Nû û 94 welatên din tê axiftin
|
Derdora 340 milyon (zikmakî)
350 milyon - 1 milyar (zimanê duyem)
|
Fermiye .
|
Almanî
|
Alman
|
Almanya
Belgiya
Brazîl
Îtalya (Tîrola Başur)
Liechtenstein
Lûksembûrg Namîbya
Nemsa
Romanya
|
105.000.000
|
Fermiye .
|
Yîdîşî
|
cihûyên rojavayê Ewropayê . (Işkinaz ) .
|
Amêrîka .
Israyîl .
Ûkraniya .
Rûsya .
Keneda .
Arcentîn .
|
4.000.000
|
Li çend bajarên Ewropayê fermiye
|
Flamanî
|
Filamon
|
Başûrê Belcîka
|
60 % ji Belcîka
|
Fermiye .
|
Holandî / Felemenkî
|
Holendî
|
Holanda
Belcîka
Sûrînam
Eroba
Îndonisya
Feransa
Rojavayê Ewropa
Êmêrîkaya Başûr
|
22.000.000 zimanê yekem .
5.000.000 zimanê duyem .
|
Fermiye .
|
Afrîkaansî
|
Afrîkaans
|
Başûrê Afrîkiya
Namîbiya
|
6000000+
|
Fermiye .
|
Frîzî
|
Frîz
|
Frîzland ( bakurê Holendayê ) . Bakur Rojhilatî Almaniyayê .
|
472.000
|
Fermiye .
|
Lûksemburgî
|
Lûksemburg
|
Lûksemburg .
Ewropa .
|
390000+
|
Fermiye .
|
c- Germeniya
Bakur :
Ziman
|
Ê Gelê
|
Welat
|
Jimara Axêveran
|
Fermiye/Ne fermiye
|
Îskandînavîl /
Newrediya kevin
|
Îskandînavî
|
Îskandînaviya
|
4.000.000
|
Fermiye .
|
Siwêdî
|
Siwêdî
|
Siwêd .
Finlenda .
|
9,3.000.000
|
Fermiye .
|
Norwecî
|
Norwecî
|
Norwec .
Siwêd .
Finlenda .
Rûsya .
|
5.033.469
|
Fermiye .
|
Danîmarkî
|
Danîmarkî
|
Denîmark .
Giravên Faro .
Almaniya .
Girînland .
|
5,5.000.000
|
Fermiye .
|
Îzlandî / îsland
|
Îslendî
|
Îsland .
Keneda .
|
300.000
|
Fermiye .
|
Faroyî
|
Faroyî
|
Giravên Faro .
Îskandînaviya .
|
69150+
|
Fermiye .
|
2. Zimanê Îtalîk ( zimanê Romans ) :
Ziman
|
Ê Gelê
|
Welat
|
Jimara Axêveran
|
Fermiye / Ne fermiye
|
Fransî
|
Fransiyan
|
Fransa .
Keneda .
Becîka .
Perava 'Ac .
Liwîzyana .
Herdû Emêrîka .
Nîvê Afrîka û rojavayî wê .
|
80.000.000 zimanê yekem .
190.000.000 zimanê duyem .
|
Fermiye .
|
Îtalî
|
Îtalî
|
Îtaliya .
San marîno .
Siwîsra û 29 welatên din .
|
60.000.000 Îtaliya .
70.000.000 li welatên din ên cîhanê .
|
Fermiye
|
Îspanyolî / Qiştalî
|
Îspanî
|
Îspaniya .
Amêrîka .
Meksîk .
|
400.000.000
|
Fermiye .
|
Portkîzî
|
Portkîzî
|
Portûgal .
Berazîl .
Engola .
Endora .
Gîna .
Peregiwayî .
Makawo .
Mozembîq .
|
218.000.000
|
Fermiye .
|
Galîçî
|
Galîç
|
Rojhilatî Ispaniya , navçeya Belnsiya
|
1.693
|
Ne Fermiye .
|
Katalonî
|
Ketelonî
|
Kataloniya , bakur rojhilatî Ispaniya .
Ispaniya .
Ferensa .
Îtaliya .
Andora .
|
11,5.000.000
|
Fermiye .
|
Provansî
|
Provans
|
li devera Provence ya
Frensayê
|
113000+
|
Fermiye .
|
Rûmenî
|
Rûmen
|
Romanya , Moldova , Vojvodîna,
Serbistan, Yewnanîstan
,
Transnîstriya
Zimanê hindikeyan: Bulgaristan,
Kroatiya, Makedonya , Albanya,
Yewnanîstan, Almanya , Fransa
,
Portûgal, DYA , Kanada , Rûsya
,
Îsraîl
|
34.000.000
|
Fermiye .
|
Moldovî
|
Moldov
|
Moldova
|
10000000+
|
Fermiye .
|
3. Zimanê Keltî :
Ziman
|
Ê Gelê
|
Welat
|
Jimara Axêveran
|
Fermiye / Ne fermiye
|
Keltiya Parzemînî
|
Keltî
|
Keyaniya yekbûyî ya Brîtanya, Îrlanda û Bretanya (li
Fransayê ) tên peyivîn.
|
900.000
|
Fermiye .
|
Keltiya Giravî
|
Keltî
|
Giravên Brîtaniya .
Navçeya Bertanya .
|
500.000
|
Fermiye .
|
Zimanên Keltî ên nûjen :
Ziman
|
Ê Gelê
|
Welat
|
Jimara Axêveran
|
Fermiye / Ne fermiye
|
Îrlendî
|
Îrlend
|
Komara Îrlendayê,
Kanada , Arjentîn
|
1.000.000
|
Fermiye .
|
Îskoçî / Skotî
|
Skotlendî
|
li hin deverên
Skotlendayê .
Îrlenda .
|
1,5.000.000
|
Ne fermiye .
|
Bretonî
|
Breton
|
Dirêjahiya girava Birîtaniya .
Fransa .
|
200.000
|
Fermiye .
|
Galî
|
Galî
|
Îskotlenda .
|
60000+
|
Fermiye .
|
Kernevekî / Cornwellî
|
Kernevek
|
Birîtaniya .
|
3500+
|
Fermiye .
|
4. Balto Slawî :
a-
Baltoyî :
Ziman
|
Ê Gelê
|
Welat
|
Jimara axêveran
|
Fermiye / Ne fermiye
|
Baltoyî
|
Balto
|
Deryaya Baltîk
|
5.000.000
|
Fermiye .
|
Lîtwanî
|
Lîtwan
|
Lîtwaniya .
|
4000000+
|
b-
Slawî :
Slawiya Rojhilat :
Ziman
|
Ê Gelê
|
Welat
|
Jimara axêveran
|
Fermiye / Ne fermiye
|
Rûsî
|
Rûs
|
Rûsya
|
145.000.000 zimanê yekem .
110.000.000 zimanê duyem .
|
Fermiye .
|
Ûkranî
|
Ûkran
|
Ûkraniya .
Rûsya .
Polenda .
Slovakiya .
Romaniya .
Keneda .
Amêrîka .
Moldafiya .
|
41.000.000
|
Fermiye .
|
Belerûsî
|
Belerûs
|
Belerûs .
Polenda .
Okraniya .
Rûsya .
|
7960000+
|
Fermiye .
|
Slawiya Rojava :
Ziman
|
Ê Gelê
|
Welat
|
Jimara axêveran
|
Fermiye / Ne fermiye
|
Sorbî
|
Sorb
|
Herêma Losatiya li Almaniyayê
|
60000+
|
Fermiye .
|
Lehî / Polenî / Polendî
|
Polen
|
Polenda û bi jimareke biçûk li çend welatên Ewropayê .
|
48.000.000
|
Fermiye .
|
Kaşûbî
|
Kaşûb
|
Bomîraniya .
|
50.000
|
Fermiye .
|
Slovakî
|
Slovî
|
Silovakiya .
Tiçîk .
Mecer .
Amêrîka .
|
6.000.000
|
Fermiye .
|
Çekî / Tiçîkî
|
Tiçîk
|
Tiçîk .
Slovakiya .
Almaniya .
Amêrîka .
|
12.000.000
|
Fermiye .
|
Slawiya
Başûr :
Ziman
|
Ê Gelê
|
Welat
|
Jimara axêveran
|
Fermiye / Ne fermiye
|
Slovenî
|
Sloven
|
Sloveniya .
Îtaliya .
Nemsa .
Mecer .
Kirwatiya .
|
2,2.000.000
|
Fermiye .
|
Sirbî
|
Sirbî
|
Sirbiya .
Çiyayê Reş .
Bosna .
Hersik.
Kerwatiya .
|
11.000.000
|
Fermiye .
|
Kirwatî
|
Kirwatiya
|
Kirwatiya .
Bosna .
Hersik .
Îtaliya .
Nemsa .
Mecer .
|
6,2.000.000
|
Fermiye .
|
Bosna / Boşna
|
Boşnakî
|
Bosna .
Hersik .
Sirbiyab.
Çiyayê Reş .
Kirwatiya .
Mekdoniya .
Albaniya .
Tirkî .
Kosovo .
|
2.700.000
|
Fermiye .
|
Makedonî
|
Mekedon
|
Mekedoniya .
Istiraliya .
Keneda .
Amêrîka .
Yûnanstan .
Albaniya .
Siribiya .
|
2000000+
|
Fermiye .
|
Bulgarî
|
Bulgar
|
Bulgariya .
Mekedoniya .
Ûkraniyab.
Mldova .
Siribiya .
Romaniya .
Mecer .
Tirkî .
Amêrîka .
Keneda .
|
12.000.000
|
Fermiye .
|
5. Zimanê Helen :
Ziman
|
Ê Gelê
|
Welat
|
Jimara axêveran
|
Fermiye / Ne fermiye
|
Yûnanî
|
Yûnan
|
Yûnanstan .
Qubris .
|
15.000.000
|
Fermiye .
|
6. Zimanê Geg :
Ziman
|
Ê Gelê
|
Welat
|
Jimara axêveran
|
Fermiye / Ne fermiye
|
Arnavûtî / Albanî
|
Alban
|
Albanya , Kosovo
,
Makedonya , Montenegro,
Sirbistan , Xirvatistan , Tirkiye û Romanya û Îtalya
,
Yewnanistan
|
9.000.000
|
Fermiye .
|
7. Zimanê Grabar :
Ziman
|
Ê Gelê
|
Welat
|
Jimara axêveran
|
Fermiye / Ne fermiye
|
Ermenkî
|
Ermen
|
Ermîniya .
Qoqaz .
Rojhilata Navîn .
|
5,5.000.000
|
Fermiye .
|
B-
Malbata Zimanên Îndo-Aryenî :
1- Malbata Hîndî ( Sanskrîtî ) :
a-
Hîndiya Rojava :
Ziman
|
Ê Gelê
|
Welat
|
Jimara axêveran
|
Fermiye / Ne fermiye
|
Sindî
|
Bakistan .
Hindistan
|
Bakistan .
Hindistan .
Efganistan .
Hong kong
Filipîn .
Eman .
Îmart .
Sengefora .
|
23845500+
|
Fermiye .
|
Rasathanî
|
||||
Guceratî
|
Hindî
|
Hindistan
|
46000000+
|
Fermiye .
|
Keşmîrî
|
Hindî
|
Hindistan .
Bakistan .
|
4,6.000.000
|
Fermiye .
|
b-
Hîndiya Navîn :
Ziman
|
Ê Gelê
|
Welat
|
Jimara axêveran
|
Fermiye / Ne fermiye
|
Pencabî
|
Hindistan .
Pakistan .
|
Hindistan .
Bakistan .
Başûrê Asya .
|
88.000.000
|
Fermiye .
|
Paharî
|
Hindî
|
Nîbal .
Bakur Rojhilatî Hinistanê .
|
70.000.000
|
Fermiye .
|
Hîndî karîbî
|
Hindiyên Suryenam
|
Navçeya Karîbî .
Suryenam .
Cemayîka .
Tobago .
Giyana .
|
150.000
|
Fermiye .
|
c-
Hîndiya Rojhilat :
Ziman
|
Ê Gelê
|
Welat
|
Jimara axêveran
|
Fermiye / Ne fermiye
|
Bengalî
|
Bengal
|
Bengeladiş .
Hindistan .
|
190.000.000
|
Fermiye .
|
Biharî
|
Hindî
|
Nîbal .
Bakur Rojhilatî Hinistanê .
|
63000000+
|
Fermiye .
|
Orî / Oriya
|
Orî
|
Hindistan ( Orîsa ) .
Ciharxand .
Bingal .
|
33.000.000
|
Tenê li Orîsiya fermiye .
|
d-
Hîndiya Başûr :
Ziman
|
Ê Gelê
|
Welat
|
Jimara axêveran
|
Fermiye / Ne fermiye
|
Marathî
|
Maratî
|
Rojavayê Hindistanê .
Mahareştera Ogiwa .
|
9000000
|
Fermiye .
|
Sinhalesî
|
Sinhalesî
|
Serîlenka .
|
16000000+
|
Fermiye .
|
Sauraştrî
|
e-
Hîndistanî ( Hîndî ) :
Ziman
|
Ê Gelê
|
Welat
|
Jimara axêveran
|
Fermiye / Ne fermiye
|
Ûrdû
|
Bakistan .
Hindistan .
|
Bakistan .
Hindistan .
Bengiladiş .
Nîpal .
Efganistan .
|
150.000.000
|
Fermiye .
|
2- Malbata Zimanên Aryenî :
a-
Koma Rojava :
1-
Bakurê Rojava :
Ziman
|
Ê Gelê
|
Welat
|
Jimara axêveran
|
Fermiye / Ne fermiye
|
Hûrî - Mîtanî
|
Kurd .
|
Kurdistan .
|
Miriye .
|
Ne Fermiye . / miriye / .
|
Avestayî - Medî
|
Kurd .
|
Kurdistan .
|
Miriye .
|
Ne fermiye . / miriye / .
|
Partî
|
Kurd .
|
Kurdistan .
|
Miriye .
|
Ne Fermiye .
/ miriye / .
|
Kurdî
|
Kurd .
|
Kurdistan .
Anatoliya Navîn
Xorasan
Asyaya Navendî
|
36.000.000
|
Tenê Li Rojava û Başûrê Kurdistanê fermiye .
|
Gîlakî
|
Kurd
|
Îran
|
4.000.000
|
Tenê Li Cîlan fermiye .
|
Mazanderanî
|
Kurd
|
Îran
|
4,5.000.000
|
Ne fermiye .
|
Belûcî
|
Îranî
|
Belûcistan
|
7.000.000
|
Tenê li Belûcistan fermiye .
|
Tatî
|
Îranî
|
Qefqaz .
Îran
Azerbaycan
Îsrael
Rûsya
|
500.000
|
Tenê Li navçeyên Tatî fermiye .
|
2-
Başûrê Rojava
Ziman
|
Ê Gelê
|
Welat
|
Jimara axêveran
|
Fermiye / Ne fermiye
|
Farsî
|
Faris .
|
Îran .
Efganistan .
Tacikistan .
Ozbaskistan .
|
112.000.000
|
Fermiye .
|
Tacikî
|
Faris
|
Tacikistan .
Ozbakistan .
Rûsya .
Çîn .
Efganistan .
Îran .
|
40.380.000
|
Fermiye .
|
Kumrazî
|
Belûrî .
Belûcî .
|
Nîv girava Erebî
|
4000
|
Ne Fermiye .
|
Başkerdî
|
Belûcî .
|
Kerman .
Sîstan .
Belûcistan .
|
7030+
|
Ne fermiye .
|
b-
Koma Rojhilat :
1-
Bakurê Rojhilat :
Ziman
|
Ê Gelê
|
Welat
|
Jimara axêveran
|
Fermiye / Ne fermiye
|
Avesta
|
Kurd
|
Kurdistan .
Îran .
|
Miriye .
|
Ne Fermiye .
|
Osetî
|
Alanî
|
Alanistan .
Rûsya .
Gurcistan .
Tirkî .
|
500.000
|
Tenê li Alanistanê fermiye .
|
Baktrî / Baxtrî
|
Baxtr
|
Di nav bera çiyayê Hindo Koş û çemê Çîhon .
|
Miriye .
|
Ne fermiye .
|
Sogdî-Yîdgha
|
Îran
|
Îran
|
Ne fermiye .
|
|
Choresmî
|
Miriye .
|
Ne fermiye .
|
2-
Başûrê Rojhilat :
Ziman
|
Ê Gelê
|
Welat
|
Jimara axêveran
|
Fermiye / Ne fermiye
|
Peştûyî / Peşto
|
Efganistan .
|
Bakistan .
Îran .
Efganistan .
|
35,5.000.000
|
Fermiye .
|
Mûnjî-Yîdgha
|
||||
Şûgnî
|
||||
Roşhanî
|
||||
Yazghûlamî
|
||||
Sanglîçî
|
||||
Zebakî
|
||||
Paratî
|
||||
Ormûrî
|
2. Zimanên Anatolîya :
Ziman
|
Ê Gelê
|
Welat
|
Jimara axêveran
|
Fermiye / Ne fermiye
|
Hîtîtî
|
Nîsîn
|
Anatoliya .
|
Miriye .
|
Ne fermiye .
|
Lîdyayî
|
Lîdî
|
Anatoliya .
|
Miriye .
|
Ne fermiye .
|
Lîkyayî
|
Lîkî
|
Anatoliya .
|
Miriye .
|
Ne fermiye .
|
Palayî
|
Pala
|
Anatoliya .
|
Miriye .
|
Ne fermiye .
|
Lûwîkî
|
Lûwîk
|
Anatoliya .
|
Miriye
|
Ne fermiye .
|
Raman Hesê
تعليقات
إرسال تعليق